15 tot 20% van de bevolking heeft last van prikkelbare darmen (PDS). Om te achterhalen welke voedingsmiddelen verantwoordelijk zijn voor hun klachten, maken we gebruik van het laag FODMAP-dieet.
Het laag FODMAP-dieet bestaat uit 3 delen: een eliminatiefase gevolgd door een herintroductiefase en tot slot een ‘Way of life’-fase.
Tijdens de eliminatiefase worden ALLE voedingsmiddelen die FODMAP’s bevatten zo strikt mogelijk gemeden om de darmen voldoende tot rust te laten komen.
Na de eliminatiefase zal er, indien het dieet voldoende effect heeft, onderzocht worden welke voedingsmiddelen klachten veroorzaakten. Dit gebeurt in de herintroductiefase. De FODMAP’s worden één voor één, gecontroleerd en in kleine hoeveelheden, terug aan uw voeding toegevoegd. Het is belangrijk terug te herintroduceren. FODMAP’s zijn immers ook in gezonde voedingsmiddelen aanwezig die noodzakelijk zijn voor een goede darmflora.
De laatste tijd krijg ik steeds meer mensen over de vloer die de herintroductie willen uitstellen, angstvallig omgaan met voeding en veel te strikt voedingsmiddelen blijven elimineren uit hun eetpatroon met alle gevolgen van dien. Ik weet dat wanneer je prikkelbare darmen hebt, het gemakkelijk kan zijn om ELK voedingsmiddel af te zweren waarvan je DENKT dat het bijdraagt aan de klachten. Ik snap het en herken het.
Niemand geniet ervan na het eten verlamd te zijn van buikpijn, te moeten sprinten naar de wc of dagenlang niet naar het toilet te kunnen gaan. Dat is waarschijnlijk de reden waarom je met het laag FODMAP-dieet gestart bent, toch? Maar het demoniseren van alle FODMAP-rijk voedsel dat mogelijks symptomen veroorzaakt, is ongezond gedrag dat kan ontsporen. Je hebt allicht al (via Google of ander advies) gehoord dat ui des duivels is voor je darmen OF dat tarwebevattende producten ongezond zijn OF dat melkproducten slecht zijn? Als je zo denkt, dan is de kans groot dat je deze voedingsmiddelen (of voeding X, Y, Z waar je negatief over praat/hoort) associeert als triggers voor je darmsymptomen. Niemand wil iets eten waardoor ze zich slecht voelen. Dus erken dat gevoel, maar probeer niet te veel negatieve emoties aan het voedsel zelf te hechten. Waarom is het dan toch zo belangrijk om FODMAP-rijke voedingsmiddelen te herintroduceren?FODMAP-rijke voedingsmiddelen zijn eigenlijk gezond voor ons darmmicrobioom.
Ze voeden onze gezonde darmbacteriën en helpen ons gezond houden.
Op dit moment verdraag je misschien bepaalde FODMAP-rijke voedingsmiddelen niet of denk je ze niet te verdragen, maar dat betekent niet dat je er in de toekomst niet meer van kunt genieten of dat ze niet gezond zijn voor anderen. Ons tolerantieniveau voor FODMAP’s verandert voortdurend, dus voedingsmiddelen die nu klachten veroorzaken, doen dat misschien niet meer of minder in de toekomst. Negatieve voedselgedachten kunnen een valkuil worden. Als je denkt dat een FODMAP-rijkvoedingsmiddel ‘slecht’ is, dan kan die negatieve associatie je stress geven of je angstgevoelens vergroten als je dat voedingsmiddel herintroduceert. Deze extra stress kan ironisch genoeg PDS-symptomen veroorzaken. Je weet dan niet of het voedingsmiddel, dan wel je angst is, die jouw symptomen veroorzaakt. Probeer rustig (neutraal) de FODMAP’s te herintroduceren: ‘Het is ok als ik dit voedingsmiddel op dit moment niet kan verdragen, in de toekomst kan ik het misschien terug verdragen’ Of ‘deze FODMAP is een uitdaging voor mij, maar ik kan het snel opnieuw proberen’. Onthoud dat FODMAP-rijke voedingsmiddelen niet slecht zijn, ze worden gewoon beter verdragen door sommige mensen. Mijn eigen verhaal: ‘Ik volg al een tijdje een aangepast FODMAP-dieet. Toen ik begon met het laag FODMAP-dieet, voelde ik me echt niet goed en mijn eerste drie pogingen met de herintroductie waren een ramp. Van elke nieuwe FODMAP die ik terug probeerde te herintroduceren, werd ik echt ziek en een tijdlang vreesde ik dat ik veel voedingsmiddelen moest elimineren.Enkele jaren later ben ik me veel bewuster van mijn voedselgedachten, mijn maagdarmklachten zijn onder controle en ik kan nu genieten van kleine hoeveelheden van ALLE FODMAP-groepen en kan ik zelfs de meeste FODMAP’s vrij eten! Ik ben ervan overtuigd dat ik op sommige dagen bepaalde voedingsmiddelen beter verdraag dan andere. Tijdens de vakantie blijkt bijvoorbeeld brood veel beter te gaan ;).Dit heeft me echt geholpen om regelmatig opnieuw dingen te testen zonder schrik.Ik weet ook dat ik in het verleden al ergere symptomen heb meegemaakt, dus als een voedingsmiddel me klachten geeft, weet ik dat de gevolgen slechts een dag of twee zullen duren ;). FODMAP’s kunnen maar klachten veroorzaken zolang ze in je buik zijn!
Daarom, blijf proberen (zeker in rustige periodes) om FODMAP-rijke voedingsmiddelen te herintroduceren. Hoe meer je varieert, hoe kleiner de kans dat je ‘emmertje’ overloopt.
Heb je vragen hierover, contacteer een geregistreerde FODMAP- diëtist om je te ondersteunen.
Succes,
Kris