Glutenintolerantie, ook coeliakie genoemd, is een auto-immuunziekte. Dit is een aandoening waarbij de darmen beschadigd worden door het eten van voedingsmiddelen die gluten bevatten. Gluten zijn eiwitten aanwezig in tarwe, rogge, gerst, spelt, haver, kamut en in alle producten op basis van deze graansoorten.
Door een bloedonderzoek gaat de arts na of er antilichamen voorkomen die wijzen op coeliakie. Alleen een dunne darmbiopsie geeft definitief uitsluitsel.
Bij glutenintolerantie worden voedingsstoffen minder goed opgenomen. Bij een niet gecontroleerde coeliakie bestaat het risico op tekorten van essentiële voedingsmiddelen.
Lactose-intolerantie komt geregeld voor bij mensen met coeliakie.
Lactose is een suiker dat in melk en melkproducten voorkomt. Het wordt daarom ook wel melksuiker genoemd. Om lactose te kunnen verteren heb je het enzyme lactase nodig. Lactase wordt in de dunne darmwand aangemaakt. Als er geen of niet voldoende lactase wordt aangemaakt, komt lactose onverteerd in de dikke darm terecht. De bacteriën in de dikke darm gaan de lactose ‘vergisten’, waardoor je buiklast krijgt.
Lactose-intolerantie is niet hetzelfde als koemelkallergie. Koemelkallergie is te wijten aan een probleem met ons afweersysteem, ons immuunsysteem. Ons lichaam reageert dan op de eiwitten in de melk.
Symptomen
De klachten bij glutenintolerantie verschillen van persoon tot persoon. Sommige mensen hebben nauwelijks klachten. De meest voorkomende symptomen zijn: chronische diarree, obstipatie, buikpijn, opgezette buik of winderigheid. Soms is er sprake van depressie, botontkalking, vertraagde puberteit, vermoeidheid …
De gevormde gassen van de vergiste lactose zijn de oorzaak van symptomen als buikpijn, krampen, opgeblazen gevoel, constipatie en diarree.
Behandeling
Een levenslang strikt glutenvrij dieet is noodzakelijk.
Eet je toch gluten, ook al is het maar een heel klein beetje, dan wordt de dunne darm onmiddellijk beschadigd. Mensen met coeliakie die tevens een lactose-intolerantie hebben moeten naast een glutenvrij dieet ook (tijdelijk) een lactosebeperkt dieet volgen.
Wanneer de darmwand zich hersteld heeft door een glutenvrij dieet, kan voorzichtig worden begonnen met de introductie van melk en melkproducten. De lactose-intolerantie kan doorheen de jaren milder of net ernstiger worden. Daarom is een regelmatige opvolging bij een gespecialiseerde diëtist belangrijk. Indien nodig wordt het voedingsadvies op maat herzien en kan een nieuwe tolerantiegrens bepaald worden
Voeding
Gluten en melk (inclusief lactose), behoren tot de 14 allergenen die verplicht vermeld dienen te worden op de verpakkingen. Lees daarom goed de etiketten.
Voorkom zeker besmetting met gluten want de geringste hoeveelheid kan tot klachten leiden.
Je kan ook kiezen voor glutenvrije producten die in de handel verkrijgbaar zijn. Je herkent ze aan volgend symbool:
Voedingsmiddelen die gluten en lactose kunnen bevatten zijn onder andere:
- (Stok)brood
- Taart en gebak
- Ontbijtgranen
- Gepaneerde snacks
- Quiche en hartige taart
- Bier
- Melkdesserten en koekjes