Histamine is een bioactieve stof* die een rol speelt in verschillende lichaamsprocessen. Ze is aanwezig in vele dierlijke en plantaardige voedingsmiddelen. Ze wordt ook door het lichaam zelf aangemaakt. Op zich is histamine niet schadelijk voor het lichaam, maar als de hoeveelheid boven een bepaalde waarde stijgt (de drempelwaarde), dan kan dit tot klachten leiden. Die drempelwaarde is voor iedereen verschillend.
De hoeveelheid histamine in ons lichaam wordt normaal onder controle gehouden door enzymen die het teveel aan histamine neutraliseren. Een percent van de westerse bevolking heeft last van histamine-intolerantie. Het komt meer voor bij vrouwen dan bij mannen, 80% is van middelbare leeftijd.
De hoeveelheid histamine in ons lichaam is afkomstig van:
- Voedingsmiddelen die grote hoeveelheden histamine bevatten
- Voedingsmiddelen die weinig of geen histamine bevatten, maar die histaminevrijzetters zijn
- Histamine die door ons lichaam zelf geproduceerd wordt
Het histaminegehalte in voedingsmiddelen neemt toe door rijping (groenten en fruit), bederf (vlees en vis), gisting en fermentatie (kazen, wijn, worst en zuurkool).
Symptomen
De meest voorkomende symptomen van histamine-intolerantie zijn: (migraineachtige) hoofdpijn, diarree, eczeem, neusloop, netelroos, rood aanlopen (blozen), geïrriteerde waterige rode ogen, kortademig, jeuk en zwellingen (vooral in het gezicht). Minder voorkomende maar ernstigere symptomen zijn: astma-aanvallen, hartkloppingen en anafylaxie.
Meestal heeft de persoon last van een of enkele van deze symptomen.
Behandeling
Gedurende 4 weken wordt een histamine-arme voeding gebruikt. Als na 4 weken de klachten verminderd of verdwenen zijn, kan het dieet versoepeld worden. De aanbevelingen luiden dan:
- Vermijd voedingsmiddelen die veel histamine bevatten: niet verse vis, spinazie, zuurkool, Parmezaanse kaas, blauw geaderde kaas, Roquefort, rode wijn en gistextract
- Vermijd voedingsmiddelen die histamine vrijzetten in het lichaam: aardbeien, alcohol, wit van ei, schaaldieren, chocolade, tomaten en citrusvruchten
- Zorg voor veel variatie in je voeding. Eet maximum om de 3 dagen hetzelfde voedingsmiddel zodat het risico op het overschrijden van jouw drempelwaarde miniem blijft
Een voedselintolerantie kan doorheen de jaren milder of net ernstiger worden. Daarom is een regelmatige opvolging bij een allergiediëtist belangrijk. Indien nodig wordt het voedingsadvies op maat herzien en kan een nieuwe tolerantiegrens bepaald worden.
Voeding
Algemene adviezen:
- Kies zoveel mogelijk verse producten en bewaar ze zo kort mogelijk
- Bewaar verse producten op een droge, koele plaats of in een koelkast bij een temperatuur niet hoger dan 5° Celsius
- Eet voorverpakte producten zo snel mogelijk op na opening
- Restjes dienen zo snel mogelijk afgekoeld en bewaard te worden in de koelkast, maar niet langer dan 24 uur
Te mijden voedingsmiddelen zijn o.a.:
- Gerookte en gepekelde voedingsmiddelen
- Schaal- en schelpdieren
- Aardbeien, citrusfruit en gedroogd fruit
- Pompoen, spinazie, tomaten, aubergine, zuurkool en olijven
- Kruiden: kaneel, chili, tijm
- Alcoholische dranken
- …
* Bioactieve stoffen zijn stoffen die een bepaalde biologische of fysiologische werking hebben. Ze kunnen van nature aanwezig zijn in voedingsmiddelen of er kunstmatig aan worden toegevoegd.