Wat betekent glutenvrij in het laag FODMAP-dieet?

Wist je dat een laag FODMAP-dieet niet betekent dat je alle gluten moet verwijderen?
Binnen het laag FODMAPdieet bij PDS (prikkelbare darmsyndroom) worden veel granen die gluten bevatten, sterk beperkt.
Wanneer er geen sprake is van coeliakie of NCGS (glutensensitiviteit) zijn de FODMAP’s een probleem en niet de gluten.

Wat is gluten?

Gluten is de algemene naam die wordt gegeven aan de eiwitten die van nature voorkomen in tarwe, gerst, rogge en spelt. Als een persoon met coeliakie voedsel eet dat gluten bevat, treedt een abnormale immuunreactie op die schade veroorzaakt aan de bekleding van de dunne darm. Deze schade beïnvloedt de opname van voedingsstoffen die mogelijk leiden tot o.a. abdominale symptomen zoals diarree, krampen of misselijkheid. Bij coeliakie is de enige behandeling een levenslang strikt glutenvrij dieet, inclusief de zorg om kruisbesmetting te voorkomen.

Wat zijn FODMAP’s?

FODMAP is een acroniem (letterwoord) voor vier groepen fermenteerbare koolhydraten die van nature voorkomen in tarwe, rogge, honing, melk, peulvruchten en bepaalde soorten groenten en fruit. Wanneer mensen met prikkelbare darm voedingsmiddelen eten die FODMAP’s bevatten, worden deze niet opgenomen in de dunne darm maar gaan ze intact door naar de dikke darm. Daar doen zich twee processen voor: Bepaalde FODMAP’s trekken gemakkelijk water aan en kunnen diarree veroorzaken.Wanneer FODMAP’s de dikke darm bereiken, worden ze gefermenteerd door de bacteriën die daar van nature voorkomen. Dit resulteert in opgezette buik, opgeblazen gevoel en krampen.PDS veroorzaakt geen fysieke schade aan de darm.  Het doel van het laag FODMAP-dieet is de symptomen beheersen, wat betekent dat hoog FODMAP-voedsel alleen moet worden beperkt voor zover de symptomen dat vereisen.

Het is ook belangrijk op te merken dat niet alle glutenvrije voedingsmiddelen laag FODMAP zijn.
Zo bevatten veel glutenvrije broden hoge FODMAP-ingrediënten zoals sojameel, lupinemeel, honing of inuline.Niet alle FODMAP-arme voedingsmiddelen glutenvrij zijn. Spelt en tarwesiroop, sojasaus en kleine porties tarwepasta worden bijvoorbeeld als laag FODMAP beschouwd.

Waar komt dit dan vandaan?

Aangezien er veel ernstige medische aandoeningen zijn, die soortgelijke symptomen hebben als PDS, waaronder coeliakie, is het belangrijk om deze eerst door een arts te laten uitsluiten.
Voor een nauwkeurig resultaat is het noodzakelijk dat deze testen gebeuren vooraleer men glutenvrij gaat eten!
Als de andere pathologie uitgesloten is, is de volgende stap om bij een diêtiste gespecialiseerd in het laag FODMAP-dieet langs te gaan voor advies.
Omdat FODMAP’s in een groot aantal verschillende voedingsmiddelen en in veel voedingsgroepen voorkomen, kan het lastig zijn om te weten welke voedingsmiddelen hoog en welke laag in FODMAP’s zijn.
Laat je bijstaan door een allergiediëtiste om voedingsmiddelen te identificeren die met vertrouwen kunnen gegeten worden binnen het laag FODMAP-dieet.

Laatste bemerking:

Het volgen van een glutenvrij dieet kan te restrictief zijn, teveel voedingsmiddelen nodeloos uitsluiten die nog toegelaten zijn binnen het laag FODMAP-dieet. Glutenvrij kiezen garandeert ook niet dat je laag in FODMAP’s eet.

Succes,

Kris