Er zijn verschillende redenen waarom de ene tarwe strikt moet mijden en de andere tarwe beperkt kan eten.
Mensen die een allergie voor tarwe hebben, doen een allergische reactie op een eiwit uit tarwe. Tarwe-allergie komt meestal voor bij kinderen. De allergie kan je aantonen via een bloedtest. Wanneer je allergisch bent voor tarwe, kan het voorkomen dat je ook allergisch wordt voor andere, verwante graansoorten zoals rogge en gerst. Dit noemen we een kruisallergie en deze granen moeten enkel gemeden worden als ze ook last geven.
Ook is het mogelijk dat bij volwassenen die een pollenallergie hebben tarwe positief test in het bloed. Belangrijk hierbij is om na te gaan: “Heb je echt klachten bij het eten van tarwe?” Want tarwe kan ook een kruisallergie zijn van de pollen en moet dus enkel gemeden worden bij klachten, wat vaak niet het geval is. De reactie van dit eiwit verandert van vorm door verhitting dus bij het eten van tarwe gebakken in brood, koekjes … heb je geen klachten. Indien je twijfelt, kan je dit best met een allergiediëtist bekijken zodat je niet onnodige voedingsmiddelen gaat mijden.
Dan bestaat er nog een speciale tarwe-allergie, de inspanningsgeïnduceerde anafylaxie. Deze komt enkel bij volwassenen voor. Hierbij treden klachten op wanneer tarwe gegeten wordt voor een bewegingsactiviteit. Deze klachten komen voor binnen het uur na de activiteit. Hier mag je dus wel nog tarwe eten maar 4u voor de inspanning en 1 uur erna moet tarwe gemeden worden.
Coeliakie, ook wel glutenintolerantie, is een auto-immuun reactie van ons lichaam. Hier worden de darmen beschadigd door het eten van voedingsmiddelen die gluten bevatten. Gluten zijn eiwitten aanwezig in tarwe maar ook in rogge, gerst, spelt, kamut. Haver en boekweit zijn glutenvrij maar door contaminatie met tarwe worden enkel de glutenvrije haver en boekweit toegelaten.
Via een bloedtest kan de dokter nagaan of er antilichamen voorkomen die wijzen op coeliakie. Er kan ook een dunne darmbiopsie gedaan worden, waar men dan de beschadiging van de darm ziet. Door deze aantasting worden voedingsstoffen minder goed opgenomen waardoor men vaak ook tekorten heeft aan bijvoorbeeld ijzer. Hier is een strikt glutenvrij dieet volgen belangrijk, dus geen glutenbevattende granen zoals tarwe eten.
Dan is er nog een groep mensen die zich beter voelen bij het niet eten van gluten (tarwe). Hier is al veel onderzoek rond gebeurd maar er blijven tegelijkertijd nog vragen onbeantwoord. Deze groep heeft geen coeliakie, ook geen tarwe-allergie, wel zijn ze glutensensitief. Men onderzoekt nu of er andere componenten/eiwitten onderzocht kunnen worden die daarvoor verantwoordelijk kunnen zijn. Er is nog meer tijd nodig om hierover voldoende duidelijkheid te krijgen hoe, wat …
En uiteindelijk heb je dan nog de mensen met het prikkelbare darmsyndroom (PDS). 10 tot 15% van de bevolking heeft last van een spastische darm. De exacte oorzaak van PDS is nog steeds niet gekend. Wellicht spelen verschillende factoren een rol in het ontstaan van de klachten. Mogelijke oorzaken zijn erfelijkheid, ziekte … Stress, hectisch en ongestructureerd leven kunnen de klachten verergeren. Jammer genoeg is er nog geen goede behandeling beschikbaar om PDS te genezen. Veranderingen in levensstijl en dieet zoals een regelmatig en evenwichtig voedingspatroon kunnen helpen bij de behandeling. Het low-fodmap dieet kan gevolgd worden om uit te zoeken welke voedingsmiddelen of combinaties van voeding en porties last geven. Zo krijgt men meer controle over darmen en klachten.
Deze mensen voelen zich vaak ook beter met minder tarwe te eten. Dit komt niet door het eiwit maar door de aanwezige fructanen (suikers) in de tarwe. Fructanen zijn voor iedereen slecht opneembaar en geven bij mensen met gevoelige darmen last. Zij verdragen meestal wel nog tarwe, dit is persoonsafhankelijk dus goed om uit te zoeken wat jouw persoonlijke portie is per dag. Meestal wordt spelt beter verdragen wat een gemakkelijk alternatief is dan.
Marieken
