Leven met buikpijn, altijd last van winderigheid, opgeblazen gevoel, diarree of constipatie is geen pretje. Voor patiënten met prikkelbare darmen beïnvloeden deze klachten hun kwaliteit van leven. Gelukkig is er nu het low-fodmapdieet. 75% van de patiënten met prikkelbare darmen kunnen na afloop van dit dieet hun klachten beter controleren.
Gedurende 4 tot 6 weken worden alle fodmaps strikt weg gelaten om deze daarna te herintroduceren. Nu is dit dieet een vrij streng dieet. Er zijn veel voedingsmiddelen zoals gewoon brood, melk, mango, appel, peer, ui, prei, broccoli, peulvruchten, … verboden. Gelukkig zijn er heel wat alternatieven beschikbaar.
Het is nooit de bedoeling om dit dieet (de eliminatiefase) levenslang verder te zetten.
Patiënten komen met een doorverwijzing van de huisarts of de specialist. Tijdens de eerste consultatie hebben we onze tijd (1u) nodig om het probleem in kaart te brengen, te luisteren naar de patiënt zijn verhaal en daarna onze werkwijze duidelijk uit te leggen. Er komt tijdens dat gesprek zoveel info op de patiënt af waardoor we tijdens de volgende consultatie soms merken dat er toch bepaalde zaken over het hoofd zijn gezien (niet gehoord, over gelezen, …).
Zo was er onlangs een vrouw die al maanden verschrikkelijke buikpijn had. Na 1 week low-fodmap eten voelde ze zich super. Haar buikpijn was volledig verdwenen en haar stoelgang was plots normaal (daarvoor had ze steeds diarree). 4 weken later kwam deze vrouw terug langs. Ze vertelde dat ze zich nog steeds super voelde, behalve 1 avond. Toen had ze opnieuw dezelfde verschrikkelijke buikpijn en ze had geen idee wat ze fout gegeten had. Gelukkig vraag ik steeds een eetdagboekje bij te houden. Bleek dat mevrouw een frietje met verse zelfgemaakte tartaar (van de frituur) had gegeten. Ik haalde uiteraard de tartaar aan, die verboden is omwille van de sjalotten. Na de herintroductie bleek dat ze hevig reageert op fructanen, met name op ui, knoflook en prei. De overige fodmaps waren geen probleem.
Een andere keer vertelde een man dat hij toch wel veel last had gehad van de mosselen, die hij zelf had klaar gemaakt. Ik vroeg hoe deze dan bereid waren? Hij overliep alle ingrediënten, waaronder ui maar zei hij: “ik heb de ui laten liggen”. Herinner jij je ons eerste gesprek nog? “Ja, tuurlijk, maar dat was zo veel.” Daar heb je gelijk in, het eerste consult is heel uitgebreid. Ik heb toen gezegd dat ui, net als knoflook vooral fructanen bevat. Fructanen zijn wateroplosbaar, dus als je ui (of knoflook of prei) stooft, stoomt of kookt, komen de fructanen vrij. Het kan zijn dat je last had van die mosselen omwille van de fructanen uit de ui. Afhankelijk van de gevoeligheid voor fructanen is ui stoven en nadien verwijderen nog net aanvaardbaar (daar er niet zo veel vocht (en samen met het vocht de wateroplosbare fodmaps) vrijkomt) maar bij gevoelige zielen is zelfs dit al te veel.
Dit zijn slechts 2 voorbeelden maar in de dagdagelijkse praktijk horen we heel dikwijls dat patiënten zonder het te weten fouten maken. Daarom is het zo belangrijk om dergelijk eliminatiedieet steeds onder begeleiding te volgen. De diëtist kan telkens de voorbije periode evalueren en bijsturen. Daarnaast is het onze taak om voldoende variatiemogelijkheden mee te geven. Ui kan je bijvoorbeeld vervangen door asafoetida. Asafoetida of duivelsdrek staat in de Indiase keuken bekend voor zijn positieve werking op de spijsvertering. Ongekookt geeft het een wrange geur, maar gekookt geeft het een uniek mild ui-aroma. Let wel op, je hebt maar een heel klein beetje nodig. Daarnaast kan je ook zelf ui- of knoflookolie maken. Fructanen zijn namelijk niet vetoplosbaar.
Zo zie je maar, er zijn enorm veel mogelijkheden binnen het low-fodmapdieet. De allergiediëtist begeleidt je met veel plezier. En, nog belangrijker, vooral de herintroductie leert je welke fodmaps voor jou minder goed zijn. Alleen een goede herintroductie zorgt ervoor dat jij nadien je klachten kan controleren.
Wil je meer info? Neem zeker een kijkje op onze website,
Groetjes,
An