Woensdag 12 oktober vertrokken collega Mieke Mommen en ondergetekende naar de 4de Food Allergy and Anaphylaxis Meeting (FAAM) in Rome. Na een rustige reis, een kort bezoekje aan de mooie stad Rome en een goede nachtrust waren we er klaar voor.
De meetings en congressen die door EAACI (European Academy of Allergy and Clinical Immunotherapy) georganiseerd worden kenmerken zich door een druk programma. Druk in de ruime zin van het woord. Er zijn altijd veel deelnemers voor de evenementen en de symposia, workshops, postgraduaat cursussen, sessies, … volgen elkaar in een snel tempo op. Dit was ook in Rome het geval. De meeting begon op donderdagmiddag 13 oktober, maar we hadden al ingeschreven voor het voorprogramma waardoor onze eerste dag op de meeting ook best wel goed gevuld was.
Alles vertellen via deze blog is niet mogelijk. Ik heb er twee interessante items uitgekozen. De eerste dag hebben we afgesloten met de workshop “at the community forefront”. Hier kregen we een erg boeiende uiteenzetting over het huidige allergiebeleid in Canadese scholen in de provincie Ontario. Helaas is er voor het ontwikkelen van dit beleid een tragedie nodig geweest. In 2003 is de tiener Sabrina Shannon op school gestorven aan een anafylactische shock. Sabrina was allergisch voor melk, pinda, soja en had astma. Na het eten van frietjes heeft ze een ernstige reactie gedaan die haar fataal werd. Men vermoedt dat de oorzaak een contaminatie was met melk (kaas) op de frietjes. In dit onbewaakte moment zat haar Adrenaline Auto Injector (AAI) in haar locker die niet op slot was.
Nu, meer dan 10 jaar later hebben 97% van de Canadese scholen in de provincie Ontario een richtlijn en een beleid rond anafylaxie. Er werd een programma ontwikkeld waarbij zowel de school, de ouders en de leerlingen betrokken zijn. Er zijn vaste protocollen en stappenplannen binnen de scholen. De anafylaxiekit, beschikbaar in de scholen, bevat de nodige instructies en materialen voor het geval er zich een incident voordoet. De instructies zijn geschreven in verstaanbare taal voor iedereen. Studenten worden aangemoedigd de AAI bij zich te dragen indien die hun werd voorgeschreven. Jaarlijks zijn er trainingen voor de schoolstaf en de leerlingen. Alles wordt ondersteund met e-workshops. Nu werkt men nog aan een evaluatiesysteem.
De laatste dag stond er een speciaal symposium op de planning “implementation of anafylaxis guidelines”. Anafylaxie is een levensbedreigende noodsituatie en alle zorgverleners zouden deze moeten herkennen en adequaat kunnen handelen. De richtlijn is opgesteld door EAACI en streeft naar het aanreiken van evidence-based aanbevelingen voor het herkennen, het risico inschatten en het omgaan met patiënten met een risico op, het doormaken van of het doorgemaakt hebben van een anafylactische reactie. Hier volgen enkele stellingen die me bijbleven.
De realiteit leert dat:
- Anafylaxie frequent fout gediagnostiseerd wordt bij spoedgevallendiensten
- minder dan de helft van deze patiënten wordt gediagnostiseerd met anafylaxie
- Anafylaxie frequent verkeerd behandeld wordt bij spoedgevallendiensten
- de meeste patiënten met een anafylactische reactie krijgen geen adrenaline toegediend, zelfs niet bij een zeer ernstige reactie
- Uit de resultaten van 10 Europese landen blijkt dat adrenaline onvoldoende wordt gebruikt
- en als het gegeven wordt, wordt de meeste adrenaline NIET intramusculair toegediend
- Ondanks een beter gebruik van adrenaline in Zweden wordt de AAI nog altijd onvoldoende gebruikt
- De meeste hulpverleners en artsen weten niet hoe een AAI correct toegediend moet worden
- AAI worden onvoldoende voorgeschreven, zelfs na het doormaken van een anafylactische reactie waarbij het voorschrijven van een AAI de eerste lijns behandeling is
Hoe komt dat?
- Voor hulpverleners:
- Onvoldoende kennis
- AAI niet beschikbaar (Armenië, Servië en Hongarije)
- Voor patiënten:
- Starten met anti-histamine medicatie of corticosteroïden als deze werden voorgeschreven
- Geloven dat adrenaline gevaarlijk is
- Geloven dat als men een injectie nodig heeft, men echt ziek is
- Werden niet getraind in hoe ze de AAI moeten gebruiken, er werd geen info over gegeven
- Begrijpen onvoldoende de ernst van de aandoening of zijn het vergeten
- Dragen de AAI niet bij zich
Zaterdag in de vroege namiddag restte nog enkel de afsluitceremonie. Samen met de andere deelnemers kijken we terug op drie fantastische dagen waar heel veel informatie op ons afkwam. We kunnen ze samenvatten in drie woorden: interessant, leerrijk en dynamisch. Met een tevreden gevoel keren we huiswaarts met in onze agenda de afspraak voor de 5de FAAM die in 2018 doorgaat in Kopenhagen.
Mieke