Bron: Jessica R Biesiekierski
Gluten is een eiwit dat van nature voorkomt in granen (tarwe, durum, spelt, rogge en gerst) en de producten die ervan gemaakt worden.
Het zit ook verstopt in producten waar je het niet direct in verwacht zoals verwerkt vlees, bepaalde zeevruchten, vegetarische vleesvervangers, marinades, dressings en coating van gebak of medicijnen. Gluten is hittebestendig, wordt gebruikt als bindmiddel of verdikkingsmiddel in sauzen, sommige snoepjes en ijs. Ook bier bevat gluten.
Tarwe is een belangrijk voedingsmiddel dat in grote hoeveelheden wereldwijd gegeten wordt. De gemiddelde dagelijkse gluteninname in een westerse dieet schommelt tussen 5 tot 20 g/dag.
Volgens de Europese wetgeving mag je een product glutenvrij noemen als het minder dan 20 mg gluten per kilogram product (<20 ppm) bevat.
Haver is vaak gecontamineerd (besmet) met gluten en daardoor ook niet meer veilig te gebruiken in een glutenvrij dieet.
Gluten (tarwe) gerelateerde aandoeningen:
Tarwe (gluten) is één van de meest voorkomende oorzaken van maagdarmproblemen:
Coeliakie
Gluten zorgt bij mensen met coeliakie voor beschadiging van het slijmvlies van de dunne darm, waardoor voedingsstoffen minder goed opgenomen kunnen worden (malabsorptie) wat tot tekorten kan leiden. Daardoor kan de darm zijn werk niet goed doen.
De enige behandeling bij coeliakie is een levenslang, strikt glutenvrij dieet.
Tarwe-allergie
Bij een tarwe-allergie treedt een allergische reactie op binnen enkele minuten tot uren na het eten van een tarweproduct. Een tarwe-allergie uit zich in een verstopte neus, jeuk of darmklachten tot eventueel levensbedreigende anafylactische shock.
Naar schatting is 0,4% van de wereldbevolking allergisch voor tarwe, in de meeste gevallen gaat het om kinderen waarvan de meesten hun tarweallergie zullen ontgroeien tegen de leeftijd van 6 jaar.
Non-celiac gluten sensitivity
Bij mensen die geen coeliakie of tarwe-allergie hebben, maar die wel goed reageren op een glutenvrij dieet, zou er sprake kunnen zijn van glutensensitiviteit of non-celiac gluten sensitiviteit (NCGS).
Er zijn onderzoeken wereldwijd gaande om achter de precieze oorzaak te komen en een diagnosemiddel te vinden. Het zou immers ook mogelijk zijn dat niet gluten, maar een ander eiwit of een andere stof in tarwe verantwoordelijk is.
Conclusies
Glutenbevattende granen (tarwe, durum, spelt, rogge en gerst) worden veel gebruikt.
Coeliakie en tarweallergie zijn goed gedefinieerde stoornissen veroorzaakt door inname van gluten (of tarwe-inname). Voor NCGS is het nog niet zeker of gluten aan de oorsprong ligt.