De feestdagen staan alweer bijna voor de deur.
In de decembermaand staan gezelligheid en lekker eten meer centraal dan in andere maanden. Het ligt dan ook voor de hand om als allergiediëtist rond deze tijd een stukje te schrijven over hoe de feestdagen door te komen als je een voedselallergie hebt.
In het ‘dagelijks leven’ kan dit soms al heel lastig zijn, maar waar we minder vaak bij stil staan, tenzij we er zelf (van dichtbij) mee te maken hebben, is dat een voedselallergie tijdens de feestdagen weer allerlei extra uitdagingen met zich mee brengt.
- Stel voor om zelf thuis de gastheer/gastvrouw te zijn.
Zo behoud je de controle over wat er geserveerd wordt. Je kan ervoor kiezen om alleen “veilig” voedsel te bereiden. Als je toch voedsel serveert dat allergenen bevat (en apart bereid is), zet ze dan gescheiden van het allergeenvrije voedsel om kruiscontaminatie te voorkomen. - Bied aan de gastheer te helpen.
Als je helpt bij het plannen van het menu of het inkopen van ingrediënten, kan je producten kiezen waarvan je weet dat ze veilig zijn. Als je zelf helpt met koken, kun je ervoor zorgen dat de gerechten worden bereid zonder allergenen.
Aarzel niet om uw gastheer of gastvrouw te vragen de etiketten van producten te bewaren, zodat je ze eventueel kan bekijken, moest je twijfels hebben. - Breng je eigen ‘veilig’ eten mee, als je niet op voorhand kan helpen.
Neem allergeenvrije snacks en desserts mee, want in gebakken producten zitten de meest voorkomende allergenen zoals tarwe, melk, eieren, noten en soja.
Neem snacks mee die jij mag eten bij jouw allergie, zoals vers fruit, glutenvrije broodstengels met hummus, popcorn, zwarte chocoladestukjes… Voor makkelijke feestelijke desserts kun je deze chocoladestukjes smelten als dip voor gedroogde abrikozen of allergeenvrije koekjes, of vegan ijs vergezellen van gebakken appelschijfjes, bestrooid met kaneel. - Focus op compleet, onbewerkt voedsel.
Je maaltijd samenstellen ‘from scratch’ lijkt misschien meer werk, maar het helpt om ervoor te zorgen dat voedsel en voorbereidende ruimten vrij zijn van allergenen. Het kan zelfs zo zijn dat je tijd bespaart, omdat je niet elke ingrediëntenlijst hoeft af te zoeken😉. - Pas traditionele recepten aan met allergeenvrije ingrediënten.
Als je eenmaal een paar eenvoudige alternatieven kent, besef je hoe makkelijk het is om je recepten aan te passen.
Concentreer je op ‘soortgelijke producten’: plantaardige drink in plaats van koemelk of natuurlijk glutenvrije granen in plaats van tarwe. Eieren in recepten kunnen vaak vervangen worden door gebroken lijnzaad of chiazaad, rijpe banaan, appelmoes of pindakaas. - Houd het schoon. Voorkom kruiscontact en kruisbesmetting door regelmatig handen te wassen en het kookgerei proper te houden.
- Vraag of allergeenvrije etenswaren apart kunnen worden gehouden.
Als de gastheer de keuken niet vrij van allergenen kan houden, stel dan van tevoren voor om de allergeenvrije etenswaren op een aparte (afgesloten) plaats te bewaren met hun eigen keukengerei. - Serveer eerst de persoon met een allergie.
Je kan veilig voedsel kiezen voordat het mogelijk besmet raakt wanneer anderen zichzelf gaan bedienen. (kruisbesmetting) - Communicatie is de sleutel.
Wees duidelijk wat je wel en niet mag en waarom niet. Door er over te praten en er heel duidelijk in te zijn, begrijpt de ander het ook beter. Misschien kunnen jullie samen het menu bespreken en kijken of er nog ergens ‘gevaren’ schuilen.
Als een gastheer of gastvrouw niet weet hoe ze met voedselallergieën moeten omgaan, kan hij of zij zich verschuilen achter ‘een klein beetje kan geen kwaad’-mentaliteit. Communiceer van bij het begin dat een klein beetje wel gevaarlijk kan zijn, en dat je met alle plezier wil helpen met boodschappen doen of voorbereidingen treffen, zodat de gastheer zich op zijn gemak voelt en jij je zeker voelt in het voedsel dat geserveerd wordt.
- Draag altijd een EpiPen® (epinefrine-injectie) als deze werd voorgeschreven.
Zelfs als alle voorzorgsmaatregelen genomern zijn, is er altijd de mogelijkheid dat jij of een dierbare per ongeluk iets binnenkrijgt wat niet mag en een allergische reactie krijgt.
Ook met een allergie kun je genieten van de feestdagen! Begin op tijd met de voorbereidingen en het inlichten van anderen, des te meer kun je genieten met de feestdagen zelf.
Fijne feestdagen!…Ook met een voedselallergie!
Kris