Misschien denk je bij het woord smeren wel aan zonnecrème smeren in de zomer of aan boterhammen smeren, wel deze blog gaat over geen van beide, wel over smeren als je een droge/gevoelige huid hebt.
Huidige wetenschap leert ons dat wanneer er een atopische aanleg (meer kans om overgevoelig te reageren op allergenen) is, een goed functionerende huid (ook wel de huidbarrière genoemd) heel belangrijk is. Bij een huid die niet goed verzorgd wordt, is er meer kans dat de huidbarrière niet meer intact is en kunnen allergenen via deze weg het lichaam binnendringen. Zo kunnen ze op deze manier voor sensibilisatie zorgen. Wanneer je gesensibiliseerd bent voor een allergeen dan wil dat nog niet zeggen dat je daar ook allergisch voor bent. Je bent pas allergisch voor een allergeen als er na een volgend contact ermee klinische klachten optreden.
Waarom moeten we het dan over smeren hebben? Wel een droge/gevoelige huid gaat gemakkelijk jeuken. En als er iets jeukt, dan wil je krabben. En als je veel en vaak je huid gaat krabben, dan heb je meer kans dat die beschadigd raakt waardoor de huidbarrière niet meer intact is. Een goed functionerende huidbarrière zal het lichaam beter beschermen tegen indringers waaronder ook allergenen. Zo zien we vaak kinderen en volwassenen in onze praktijken die hun huid onvoldoende verzorgen en dan op zoek willen naar voeding die hun jeuk- of huidproblemen veroorzaken. We kijken dan altijd eerst naar het smeerbeleid van de huid. Wordt er gesmeerd, met welke producten, hoe vaak en hoe veel … en dikwijls moeten we dan vaststellen dat het smeerbeleid niet in orde is. Dan starten we met dit terug goed op punt te zetten en de richtlijnen van de behandelende arts terug nauwgezet te gaan volgen. Eens dit weer goed onder controle is, zien we dat opflakkeringen beperkter zijn en minder ernstig.
Wat kan je gebruiken om te smeren? Wel dat is een moeilijke vraag en het antwoord zal voor iedereen een beetje anders zijn. Bij kleine kinderen die eczeem of huiduitslag hebben is een hypoallergene, vette, voedende basiscrème vaak voldoende. Ziekenhuizen met een allergiecentrum voorzien regelmatig smeerklasjes. Dit zijn samenkomsten voor ouders en kinderen waar geleerd wordt waarom, hoe vaak, hoeveel … er best gesmeerd wordt om de gevoelig huid optimaal te kunnen beschermen en de huidbarrière te kunnen herstellen of intact te houden. Er wordt dan ook bekeken welk product het best gebruikt kan worden. Bij volwassenen is er soms een bewezen allergie voor bijvoorbeeld parfum of bewaarproducten zoals parabenen. Dan mogen de smeerproducten deze uiteraard niet bevatten. Het juiste smeerproduct kiezen is dus een precisiewerkje waarbij je best geholpen wordt door een arts/dermatoloog en/of de begeleiders van een smeerklasje.
Maar is smeren dan de enige oorzaak van een minder intacte huidbarrière? Neen, maar het is wel een punt waar je makkelijk aan kan werken. Zeker in de wintermaanden als het guur weer is waardoor we meer binnen zitten en dikkere kleding dragen. Wat speelt nog mee? De buiten- en binnentemperatuur, atopische aanleg, koorts en ziekte, stress, irritatie door kleding, kleding die schuurt of die te strak is. Wat kan je meer doen dan enkel goed smeren? Nu we allemaal de verwarming thuis wat lager zetten door de energiecrisis is het belangrijk om ook binnen comfortabele kleding te dragen die niet jeukt. Ziek zijn en koorts goed verzorgen, ontspanning inplannen of ‘me-time’ voorzien om zo stress te verminderen …
Op naar een herfst en winter met een optimale huidbarrière door goed en verstandig te smeren.
Mieke