Zijn gluten de enige boosdoeners bij glutensensitiviteit / tarweovergevoeligheid?

Het glutenvrij dieet heeft de laatste jaren aan populariteit gewonnen.
Niettemin is de kennis van gluten en de gluten-gerelateerde gevolgen voor de gezondheid nog steeds gering onder de algemene bevolking.

Het glutenvrij dieet wordt niet enkel bij coeliakie, maar ook bij glutensensitiviteit en bij tarwegevoeligheid voorgesteld.

Over glutensensitiviteit of non-celiac gluten sensitivity (NCGS) en tarwegevoeligheid (WS) bestaat er nog veel onduidelijkheid. Hoewel deze mensen geen aantoonbare coeliakie hebben, leidt het vermijden van glutenbevattende producten wel tot vermindering van de klachten. Maar gluten blijken niet de enige schuldigen voor hun symptomen.
Naast gluten, zijn ook de FODMAP’s (fructanen), amylasetrypsineremmers (ATI’s), tarwekiemagglutinine (WGA) en glyfosfaat betrokken bij hun klachten.
Het is niet verstandig om een strikt glutenvrij dieet te volgen als dat niet nodig is.
Daarom is het belangrijk om eerst door een arts te laten vaststellen of er sprake is van coeliakie of glutensensitiviteit en dit terwijl nog glutenbevattende voeding wordt gegeten.
Daarna is het aangeraden de hulp van een ervaren diëtist in te schakelen. De diëtist zal met een gepersonaliseerde aanpak en regelmatige opvolging, bepalen hoe strikt je dieet moet zijn.
Naast het glutenvrij dieet kan de diëtist ook kiezen voor een laag FODMAP dieet als de klachten meer gerelateerd zijn aan FODMAP’s (fructanen) dan aan gluten/tarwe. Het is de bedoeling om niet teveel voedingsmiddelen uit een dieet te schrappen als dat niet nodig blijkt.

Is Gluten the Only Culprit for Non-Celiac Gluten/Wheat Sensitivity?

Maria Gloria Mumolo 1, Francesco Rettura 1, Sara Melissari 1, Francesco Costa 1, Angelo Ricchiuti 1, Linda Ceccarelli 1, Nicola de Bortoli 1, Santino Marchi 1, Massimo Bellini 1

Het glutenvrij dieet

- Veel voedingsmiddelen zijn van nature glutenvrij. Vers fruit en groenten, puur vlees, puur gevogelte, puur vis, kaas, vetstoffen, olie, noten, zaden, pitten en eieren zijn van nature glutenvrij, dus deze kan je zonder problemen als basis gebruiken voor je maaltijden.

- Het glutenvrij dieet betekent niet dat alle granen verbannen worden.

Toegelaten granen zijn: quinoa, teff, amaranth, polenta, glutenvrije boekweit, glutenvrije haver, maïs, gierst, tapioca, soja, rijst.

- Maak er een gewoonte van etiketten te lezen van de voedingsmiddelen als je winkelt. Als een graansoort met gluten is gebruikt, moet het opgenomen worden in de ingrediëntenlijst (hoe weinig het ook wordt gebruikt, staat meestal in het vet of schuin gedrukt).

- Maak gebruik van glutenvrije vervangers in plaats van gluten-bevattende voedingsmiddelen. In de meeste winkels vind je al glutenvrije alternatieven voor pasta, brood, crackers, koekjes ... Voorzie in het begin wat extra tijd om op je gemak glutenvrije alternatieven uit te zoeken.

- Wees je bewust van kruisbesmetting (contaminatie).

Zelfs een klein beetje gluten kan genoeg zijn om de symptomen te veroorzaken! Zoals hetzelfde botervlootje of confituurpot gebruiken, op uw bord een gewone boterham smeren voor de kinderen ...

- Experimenteer in de keuken.

Het vinden van de juiste glutenvrije vervangers voor je bereidingen is een kwestie van persoonlijke smaak, dus tijd doorbrengen in de keuken en wennen aan glutenvrij meel en bakken helpt.

Indien je toch wat extra ondersteuning en tips voor glutenvrije vervangers nodig hebt, ga gerust langs bij een allergiediëtist.

Gluten zijn niet de boosdoener bij PDS-symptomen

Het prikkelbare darm syndroom (PDS) treft naar schatting 3-5% van de wereldbevolking.

Voeding en stress kunnen PDS-symptomen uitlokken.

Fermenteerbare koolhydraten zijn oligo-, di-, monosacchariden, en polyolen (FODMAPS). Ze zitten in veel voedingsmiddelen, waaronder fruit, sommige groenten en de meeste peulvruchten, melkproducten en granen.

Gluten is een eiwit dat aanwezig is in tarwe, rogge, gerst en triticale, een kruising tussen tarwe en rogge. Fabrikanten voegen ook gluten toe aan sommige verwerkte voedingsmiddelen om hun textuur te verbeteren.

FODMAP’s zijn slecht opneembare en fermenteerbare koolhydraten. Een te hoge inname leidt ook bij gezonde mensen tot klachten. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat mensen met PDS gevoeliger [voor FODMAPS] kunnen zijn in vergelijking met gezonde mensen. Daarom dacht men dat door FODMAPS en gluten uit te sluiten, zij verlichting van hun symptomen zouden krijgen.

Zweeds onderzoek stelde deze lang gekoesterde opvattingen dat het beperken van FODMAP’s en gluten patiënten ten goede komt, ter discussie.

Zij voerden een grote studie uit waarin mensen met PDS op drie verschillende diëten werden vergeleken. Deze studie is de eerste in zijn soort om deze directe dieetvergelijkingen te maken.

In de Zweedse studie, waaraan 110 mensen met PDS-klachten deelnamen, onderzochten de auteurs hoe zij reageerden. Het team wees hen willekeurig rijstpudding toe die ofwel rijk was aan FODMAPS, rijk aan gluten, of een placebo waar niets aan was toegevoegd.

Na een week werd de voedseluitdaging gewisseld , de derde week gingen ze voor de derde mogelijkheid.

Deze dubbelblinde, placebogecontroleerde, gerandomiseerde 3-weg cross-over studie onderzocht de mogelijke verergerende effecten van FODMAP’s en gluten op gastro-intestinale symptomen bij mensen met PDS, in vergelijking met placebo. De studie wees op een effect van FODMAP's, maar niet van gluten, bij deelnemers met PDS in vergelijking met placebo. De beschreven klachten waren vooral buikpijn en opgeblazen gevoel wat in lijn lag met de bevindingen uit eerdere studies rond PDS en FODMAP’s.

Vanuit een behandelingsperspectief van PDS is er algemene overeenstemming dat een holistisch perspectief nodig is, inclusief medische behandeling, verandering in leefstijlfactoren, voedingsaanpassingen en psychologische benadering. De resultaten zijn in lijn met deze richtlijnen en geven aan dat PDS complexer is dan een eenvoudig verband met voeding.

Hoe gaan de AllergieDiëtisten om met PDS-patiënten?
Niet alle PDS-patiënten worden gezet op een restrictief FODMAP-dieet. Aanpassingen aan levensstijl kunnen je al een heel eind op weg helpen, door in te spelen op wat je eet (alle ‘TE’ eruit halen), fysieke activiteit, meer ontspanning, meer rust. Op basis van het eet- en klachtendagboek wordt beslist of we overgaan naar een strikt of minder strikt FODMAP-dieet. M.a.w. een dieet afgestemd op de noden van de patiënt. Spreek erover met uw AllergieDiëtiste wat de mogelijkheden voor jou zijn.

Artikel: Elise Nordin, Carl Brunius, Rikard Landberg, Per M Hellström, Fermentable oligo-, di-, monosaccharides, and polyols (FODMAPs), but not gluten, elicit modest symptoms of irritable bowel syndrome: a double-blind, placebo-controlled, randomized three-way crossover trial, The American Journal of Clinical Nutrition, 2021: nqab337

https://academic.oup.com/ajcn/advance-article/doi/10.1093/ajcn/nqab337/6382986

Couscous met merguez

Ingrediënten: Voor 4 personen: 1 grote ui – 1 teentje knoflook (1 eetlepel fijngesneden knoflook uit de diepvries) – 1 rode paprika – 1 gele paprika – 4 wortelen – 1 courgette – 2 zakjes parelcouscous op basis van maïs (2x 75g) – 4 merguez worstjes – 4 eetlepels olijfolie – 2 theelepels ras el hanut kruiden – 1 theelepel kurkuma – peper en zout

Bereiding:

Snijd de ui en look fijn
Zet een klein kookpotje met water op voor de parelcouscous gaar te laten koken.
Was de groenten. Maak de wortelen proper met een dunschiller.
Snijd alle groenten in grote stukken.
Laat 2 eetlepels olijfolie warm worden in een grote kookpot en voeg als de olie warm is, de ui en look toe. Laat deze glazig stoven.
Doe de stukjes paprika, stukjes wortelen, courgette en de kruiden in de kookpot en roerbak deze.
Neem een grill pan en laat deze warm worden om de merguez te grillen.
Laat de parelcouscous uitlekken en voeg het bij de groenten. Meng alles onder elkaar.

Schik de groenten/parelcouscous op een bord en leg er een merguez worst bij.

Tip: Er bestaat nog parelcouscous op basis van rijst en quinoa. Indien je niet glutenvrij moet eten kan je parelcouscous op basis van tarwe nemen.

Vrij van:

Bevat:

Allergeneninfo:

Meer lezen?

Uitschrijven | Abonnement beheren

AllergieDietisten.com is een netwerk van ondertussen meer dan 20 gediplomeerde allergiediëtisten. Op zoek naar een allergiediëtist, op onze website vind je een diëtist bij jou in de buurt.
We verwerken je gegevens met zorg en delen deze nooit met derden. Je kan onze privacyverklaring hier nalezen.